Η αναβολή της ψηφοφορίας για την υιοθέτηση του Πλαισίου Μηδενικών Εκπομπών (Net-Zero Framework – NZF) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) στην πρόσφατη συνεδρίαση της MEPC ES.2 δεν αποτελεί απλώς μια γραφειοκρατική καθυστέρηση. Είναι μια ηχηρή επιβεβαίωση ότι η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, με την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή, διαθέτει σημαντικά μεγαλύτερη στρατηγική ισχύ από μία απλή ψήφο εντός του Οργανισμού.
Η ελληνική ναυτιλία, η οποία ελέγχει περίπου το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας (τόνους), διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που οδήγησαν στην αναβολή της απόφασης για τον παγκόσμιο μηχανισμό τιμολόγησης του άνθρακα. Οι Έλληνες πλοιοκτήτες, ενεργώντας μέσω της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και παρεμβάσεων σε επίπεδο Κράτους Μέλους, εξέφρασαν σαφείς ανησυχίες:
- Τόνισαν την έλλειψη παγκόσμιας διαθεσιμότητας πράσινων καυσίμων, έναν παράγοντα που θα καθιστούσε τον προτεινόμενο φόρο άδικο και τιμωρητικό για εταιρείες που επιθυμούν, αλλά επί του παρόντος αδυνατούν, να συμμορφωθούν.
- Έθεσαν το ζήτημα της δυνητικής διπλής φορολόγησης σε σχέση με το ήδη υφιστάμενο ευρωπαϊκό σύστημα ETS, η οποία θα υπονόμευε την ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
- Επικεντρώθηκαν στην ανάγκη για έναν δίκαιο, διαφανή και τεχνολογικά ουδέτερο μηχανισμό που θα διασφάλιζε τη βιωσιμότητα του παγκόσμιου εμπορίου.
Η θέση της Ελλάδας, σε συνδυασμό με την έντονη αντίθεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη, δημιούργησε ένα μπλοκ αντίστασης που ήταν αδύνατο να αγνοηθεί. Αυτό αναδεικνύει ότι η δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας δεν μετριέται μόνο με τον αριθμό των ψήφων, αλλά με την οικονομική της επιρροή, την τεχνική της εμπειρογνωμοσύνη και το μέγεθος του στόλου που ελέγχει.
Η αναβολή βρίσκει τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό σε μια δύσκολη θέση, επειδή δεν πέτυχε να τηρήσει το δικό του χρονοδιάγραμμα για τη θέσπιση παγκόσμιων, δεσμευτικών κανόνων για την κλιματική αλλαγή, όπως θα έπρεπε να συμβεί δεδομένου ότι ο ΙΜΟ είναι ο παγκόσμιος ρυθμιστής.
Η πολιτική πίεση από τα Κράτη Μέλη (όπως οι απειλές των ΗΠΑ για αντίποινα) διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο.
Η αποτυχία θέσπισης ενός ενιαίου πλαισίου αυξάνει τον κίνδυνο κατακερματισμένων περιφερειακών ρυθμίσεων (π.χ., το ETS της ΕΕ), κάτι που ο ίδιος ο ΙΜΟ επιδιώκει να αποτρέψει για να διατηρήσει ίσους όρους ανταγωνισμού στο διεθνές εμπόριο.
Η ναυτιλιακή βιομηχανία χρειάζεται επειγόντως σταθερότητα και σαφήνεια. Χρειάζεται παγκόσμιους κανόνες, αλλά κανόνες που μπορούν να εφαρμοστούν και να έχουν θετικό αποτέλεσμα προς το ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ (NET ZERO) και την Παγκόσμια Ναυτιλιακή Βιομηχανία. Αυτή η αναβολή, αν και δίνει χρόνο για επανεξέταση, πρέπει να διασφαλίσει την απαραίτητη συναίνεση για την πράσινη μετάβαση.
Το μόνο που χρειάζεται τώρα είναι να παραμείνει η Ελληνική Ναυτιλία ενωμένη και δυνατή.
